Tasarım Tescil Prosedürü, tasarımların tescil edilmesi için izlenmesi gereken adımları ve prosedürleri içeren bir süreçtir. Bu süreç, tasarım tescili işlemlerinin düzenli ve usulüne uygun bir şekilde gerçekleştirilmesine yardımcı olur. Bu yazıda, tasarım tescil prosedürünün ne olduğu, uluslararası tasarım tescil prosedürünün nasıl işlediği ve rüçhan hakkının ne anlama geldiği ele alınacak.
Tasarım Tescil Prosedürü Nedir?
Tasarım tescil prosedürü, Türk Patent ve Marka Kurumu'na yapılan başvurunun ardından başlayan ve belirli aşamalardan oluşan bir süreçtir. Bu süreç, tasarımın tescil edilmesi için gereken adımları içerir:
- Şekil İncelemesi: Başvurulan tasarımın şekil açısından incelenmesi ve eksikliklerin bulunmaması durumunda sonraki aşamaya geçilmesi.
- Yenilik İncelemesi: Tasarımın 6769 sayılı Kanun kapsamındaki "yenilik" ve "ayırt edici nitelik" kriterlerine uygunluğunun değerlendirilmesi.
- Sicil Kaydı: Başvurunun şartlara uygun olduğu ve kanun hükümlerine uygunluk gösterdiği durumlarda tasarımın sicile kaydedilmesi.
- Yayım: Tasarımın Tasarım Bülteni'nde yayımlanması.
- İtiraz: Tasarımın yayımlandıktan sonra üçüncü kişiler tarafından görülebilir olması ve itirazların alınabilmesi.
Uluslararası Tasarım Tescil Prosedürü
Uluslararası tasarım tescili, bir tasarımın birden fazla ülkede korunmasını sağlayan bir süreçtir. Bu sürecin başlıca özellikleri:
- Ulusal Korumadan Farklılık: Türk Patent ve Marka Kurumu'ndan alınan tescil yalnızca Türkiye içinde koruma sağlar.
- Uluslararası Başvurular: Her ülkenin yetkili kurumlarına ayrı ayrı başvurulması gerekirken, Lahey Anlaşması bu süreci kolaylaştırmaktadır. Lahey Anlaşması, tek bir başvuru ile birden fazla ülkede tasarımın
korunmasını sağlamayı amaçlar, böylece uluslararası tasarım tescil işlemleri daha basit hale gelir.
Rüçhan Hakkı Nedir?
Rüçhan hakkı, bir tasarım sahibinin, ilk başvuruda bulunduğu ülkede elde ettiği tescil tarihini temel alarak, diğer ülkelerde yapacağı başvurular için aynı tarihi koruma hakkını ifade eder. Bu hak, tasarım sahibinin uluslararası alanda tasarımını daha geniş bir koruma altına alabilmesi için önemlidir. Rüçhan hakkı kullanıldığında, tasarım sahibi ilgili kurumlara rüçhan hakkı belgesini ve gerekirse bu belgenin onaylı tercümesini sunmalıdır.
Uluslararası Tasarım Tescil Başvurusu
Bir tasarımın birden fazla ülkede korunması istendiğinde, Türk Patent ve Marka Kurumu veya doğrudan Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) aracılığıyla uluslararası başvuru yapılabilir. Bu başvuru, tek bir işlemle birden fazla ülkede tasarımın koruma altına alınmasını sağlar. Başvuru için gerekli belgeler arasında başvuru formu, tarifname, görseller, ücret ve varsa rüçhan belgesi bulunur.
Tasarım Tescil Lisans İşlemi
Tasarım tescili alındıktan sonra, tasarım sahibi, tasarımın başkaları tarafından kullanılmasına izin vermek için lisans verebilir. Lisans, tasarımın kullanım haklarının başkalarına devredilmesini sağlar ve taraflar arasında imzalanan lisans sözleşmesi ile resmileştirilir. Lisans işlemleri için Türk Patent ve Marka Kurumu'na ilgili belgeler sunulmalıdır.
Tasarım Tescili Devir İşlemi
Tescilli bir tasarımın hakları, başka bir kişiye devredilebilir. Devir işlemi, tasarım siciline kaydedilerek resmileştirilir ve tasarımın tüm hakları yeni sahibine geçer. Bu süreç yazılı bir sözleşme ile yapılır ve tarafların isimleri belirtilmelidir.
Tasarım Tescili İtiraz Süreci
Tasarım Bülteni'nde yayımlanan tasarımlara, yayımlanmadan sonraki 3 ay içinde itiraz edilebilir. İtirazlar, tasarımın yenilik veya ayırt edici özelliklere sahip olmaması, kamu düzenine aykırı olması gibi nedenlerle yapılabilir. İtiraz işlemleri, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından değerlendirilir ve sonuçlandırılır.
İtiraz Durumunda Prosedür
İtirazlar, gerekli belgeler ve kanıtlar ile birlikte Türk Patent ve Marka Kurumu'na sunulur. İtirazın kabul edil
ip edilmediği durumlarda, itiraz edilen tasarımın koruma kapsamına alınıp alınmayacağı Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu tarafından incelenir. Kurul, itiraza olumlu veya olumsuz yanıt verebilir. Olumlu yanıt durumunda tasarımın tescili iptal edilebilir, olumsuz yanıt durumunda ise tescil devam eder. Kurulun kararlarına karşı memnuniyetsizlik durumunda, ilgili taraf Ankara Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesine dava açma hakkına sahiptir.
Bu süreçlerin tamamı, tasarım tescil prosedürünün önemli bir parçasını oluşturur ve tasarım sahiplerine, tasarımlarının korunması ve yönetilmesi konusunda yol gösterir.